Krajewski Jan Chryzostom h. Trzaska (1714–1781), instygator kor., poseł na sejmy, kasztelan płocki. Był synem Antoniego, sędziego ziemskiego zawskrzyńskiego (zm. 1754), i Jadwigi Kępskiej. Zdolny i wykształcony, zwłaszcza w zakresie zagadnień prawniczych i skarbowych, skrzętnie gromadził, nie gardząc żadnymi środkami, dobra ziemskie, które posiadał w ziemi ciechanowskiej, różańskiej, nurskiej, halickiej i w woj. płockim. Związany z «familią», dworskim wówczas stronnictwem, szybko posuwał się w stopniach kariery urzędniczej. W r. 1744 został podstolim ciechanowskim. W r. n. jako plenipotent trybunalski, za poduszczeniem Czartoryskich podjąwszy się delatorstwa, wygrał w osławionym i gorszącym procesie przeciwko Szamockim, wrogom «familii», oskarżonym złośliwie o rzekomą zbrodnię obrazy króla. W r. 1746 awansował na podczaszego, w następnym był deputatem na Trybunał Kor., a w r. 1749 otrzymał urząd instygatora kor., jako nagrodę, jak twierdził M. Matuszewicz, za skazanie Szamockich. Z tytułu swego urzędu zasiadał w sądach zadwornych, a równocześnie był członkiem trybunału radomskiego. W r. 1754 wykazał wielką aktywność w związku z transakcją kolbuszowską: wyjeżdżał do Drezna z projektem aukcji milicji ostrogskiej, pisał na ten temat Uwagi, opracował projekt komisji do ostatecznego uregulowania spraw ordynacji, występował z manifestami, wyrobił kondemnatę na J. Sanguszkę, pozywał wojewodę sieradzkiego A. Szembeka, narażając się przy tym na różne i dotkliwe przykrości.
Od r. 1750 w ciągu 18 lat 9 razy pełnił K. funkcje poselskie: najpierw na sejmie warszawskim z Inflant jako przedstawiciel Korony, w r. 1752 z ziemi ciechanowskiej, w r. 1754 z woj. płockiego, a w 1758 ponownie z ziemi ciechanowskiej, zawsze jako stronnik «familii»; na sesjach głos zabierał bardzo rzadko. W r. 1760 na sejmiku przedsejmowym w Ciechanowie o mało nie został zarąbany szablami, oskarżony o przywłaszczenie 1 000 rubli, które miał otrzymać od Rosjan za podwody miejscowej szlachty. W r. n. z ramienia nowego podskarbiego w. kor. T. Wessla jeździł w poufnej misji do Gdańska po rzekomo należne podskarbim donatywy. W r. 1764 został konsyliarzem konfederacji ziemi ciechanowskiej i posłem na sejm konwokacyjny. Wszedł wówczas do Rady przy boku prymasa na czas bezkrólewia, do komisji w sprawie układów z dworem berlińskim o przyznanie tytułu króla pruskiego elektorowi brandenburskiemu, a ponadto do wielu innych komisji i deputacji: w celu zreformowania sądów trybunalskich, dokonania rozliczeń z sukcesorami zmarłych podskarbich, ułożenia paktów konwentów, wreszcie do przeprowadzenia lustracji ekonomii malborskiej i rogozińskiej. Jako poseł na sejm elekcyjny został członkiem sądu sejmowego dla utrzymania porządku na polu elekcyjnym, a następnie podpisał wybór Stanisława Poniatowskiego. Po raz trzeci w t. r. posłował z woj. płockiego na sejm koronacyjny, na którym jako deputat do konstytucji wniósł do zatwierdzenia uchwalone podczas konwokacji prawa, a następnie wszedł do komisji dla uregulowania spornych spraw między stanem duchownym i świeckim. Po utworzeniu Komisji Skarbowej został jej członkiem z roczną pensją 6 000 złp., którą w r. 1768 podniesiono do 12 000. Brał udział we wszystkich posiedzeniach Komisji Skarbowej i wyróżniał się szczególną w niej aktywnością.
W r. 1766 był K. posłem z ziemi ciechanowskiej. Od konfederacji radomskiej trzymał się z daleka, ale w r. 1767 wybrany posłem z ziemi różańskiej, wszedł do delegacji sejmowej. Podpisał «Traktat wieczysty» z Rosją oraz akty w sprawie innowierców i praw kardynalnych. Opinia publiczna posądzała go wówczas, że od kilku lat był na żołdzie ambasadora rosyjskiego. Jego imiennik Kazimierz Krajewski, marszałek wiski konfederacji barskiej, napiętnował go w manifeście z 12 VI 1769 r. za uległość wobec Rosji. Rada Senatu 6 X projektowała wysłanie K-ego w charakterze posła pełnomocnego do Berlina. Z polecenia króla K. 28 IX 1770 r. zaniósł do grodu warszawskiego remanifest przeciwko F. Kożuchowskiemu, który 3 VIII manifestował w Oświęcimiu w sprawie bezkrólewia. Wiosną 1772 r. zrezygnował z urzędu instygatora na rzecz syna Stanisława Kostki, a dostał (20 IV) drążkową kasztelanię raciąską. Już jako senator wszedł do delegacji sejmu 1773–5. Zasiadał w komisjach, które podpisały traktaty rozbiorowe z Austrią, Rosją i Prusami, oraz w Komisji Sądowej Koronnej do rozsądzania spraw dotyczących dóbr pojezuickich. Wreszcie skwitował działalność Komisji Skarbowej Koronnej za czas od 1 X 1766 do 30 IV 1775 r. W r. 1774 nagrodzony był orderami Św. Stanisława i Orła Białego. Dn. 23 VIII 1776 r. podpisał akt konfederacji generalnej sejmu warszawskiego, z ramienia którego przeprowadził kalkulację z prac Komisji Skarbowej za czas od 8 IV 1775 do 31 VIII 1776 r. W r. 1777 został kasztelanem płockim, a w następnym kandydował na woj. płockie, które jednak otrzymał T. Szydłowski. Sejm 1780 r. mianował K-ego sędzią sejmowym na kadencję czwartą, przypadającą na czas od 1 II do 31 V 1782 r. Funkcji tej już nie objął, zmarł bowiem w r. 1781.
Ożeniony w r. 1745 z Krystyną Czosnowską, podczaszanką warszawską, pozostawił córkę Teresę za Józefem Radzickim, podkomorzym zakroczymskim, oraz 3 synów: Bartłomieja, podczaszego płockiego, Pawła, proboszcza żelechowskiego, i Stanisława Kostkę, instygatora kor.
Boniecki; Uruski; Źychliński, XVI; – Konopczyński W., Polska w dobie wojny siedmioletniej, Kr.–W. 1909–11 I–II; Korzon, Wewnętrzne dzieje; Kraushar A., Książę Repnin i Polska, W. 1900 II 166, 168, 171, 175, 180, 318; Skibiński M., Europa a Polska, Kr. 1913 I; Smoleński W., Szkice z dziejów szlachty mazowieckiej, Kr. 1908 s. 119; Waliszewski K., Potoccy i Czartoryscy, Kr. 1887; – Diariusze Sejmowe z w. XVIII, Wyd. W. Konopczyński, W. 1937 III; Elektorów poczet, Wyd. O. Pietruski, Lw. 1845; Lubomirski S., Pamiętniki, Wyd. W. Konopczyński, Lw. 1925; Matuszewicz M., Pamiętniki, Wyd. A. Pawiński, W. 1876; Vol. leg., VII 9 16, 32, 50, 52–3, 93–4, 102, 105–6, 126, 136, 150, 169, 186, 246–7, 251, 256, 276, 285, 303, 356, 402, VIII 6, 8, 13, 20, 22, 28, 30, 38, 42, 46, 50, 54, 58, 87, 118, 130, 146, 156, 221, 227, 229, 256, 276–7, 315, 321, 378, 528, 549 583; Z pamiętnika konfederatki ks. T. z Jabłonowskich Sapieżyny 1771–1773, Wyd. W. Konopczyński, Kr. 1914 (pomylony przez wydawcę z synem Stanisławem Kostką); – Arch. Państw. w Ł.: Zbiory Bartoszewiczów rkp. nr 133 s. 212, 344–5, nr 134 s. 140–50; B. Czart.: rkp. nr 836 s. 1045, nr 3470 s. 449; Zbiory Zakł. Dok. IH PAN w Kr.: Lauda ciechanowskie i różańskie.
Wacław Szczygielski